Sosyal bilimler alanında araştırmacıların en fazla ihtiyaç duyduğu müracaat kaynaklarının başında hiç şüphesiz ki sözlükler gelir. Fakat maalesef bizde lügat yazım geleneği “henüz” tam anlamıyla yerleşmiş değildir. Bazı ferdi gayretlerle yazılan birkaç “Osmanlıca ansiklopedik lügat” dışında bu sahada çok da fazla eserden söz edilemez.
Andreas Tietze’nin çalışmaları hariç, adam akıllı yapılmış Türkçe’nin bir etimolojik lügatı bile elimizde yoktur. Bu türden çalışmaları destelemek üzere kurulmuş devlet kurumlarımız ise, inceltme işaretini kaldırıp kondurmaktan, “belit”, “dikit”, “çözüt” gibi kerih kelimeleri dile angaje etmekten kendini alıp da ciddi araştırmalar malesef ortaya koyamamıştır.
Hâlbuki arkamızda 1000 senelik bir Anadolu Türkçesi mazisi, önümüzde ise bu maziyi öğrenmek arzusu duyan, hatta mecburiyetinde olan bir nesil olduğu hakikattir. Bu bağlamda Tarih ve Medeniyet olarak elektronik sözlük kütüphanesi kurmaya kadar verdik. Ferdi gayretlerimizde bulup derleyebildiğimiz eserleri sayfamızda bir araya toplayarak öğrencilerin, araştırmacıların, meraklılarının ve bilim dünyasının kolaylıkla ulaşımına sunmayı hedefliyoruz.
*** *** ***
Kamus-i Osmani – Mehmed Salâhi Bey, d. 1910, Istanbul I. Muzaffereddin [1897-1906]
Türkçe – İngilizce Lugat Kitabı, Telifi Redhouse el İngilizî – Lonra, Liman Efendi Matbası, 1856
Hazine-i lugat: Dictionnaire abrégé turc-français – Artin Hindoğlu, Vienne : F. Beck, 1838
Lehcet ül-lugat – Esad Efendi, Meḥmed, 1685-1753 , Kostantaniye Dar üt-tibaat ül-amire [1801]
Lugat-i Çagatayi ve Türki-i Osmani – Buhari, Süleyman, d. 1890, İstanbul Mihran Matbaasi [1880]
Lugat-i Musaḥabet, Yaziksiz, Necib Asım, 1861-1935, İstanbul Mekteb-i Sanayie Matbaasi [1893]
Lugat-i Remzi – Ḥüseyin Remzi, 1839-1896, İstanbul Matbaa-i Ḥ. Remzi [1887] Cilt 1
Lugat-i Remzi – Ḥüseyin Remzi, 1839-1896, İstanbul Matbaa-i Ḥ. Remzi [1887] Cilt 2
Ebuzziyâ Tevfîk (1888), Lugat-i Ebuzziyâ, Konstantiniye, Matbaa-i Ebuzziyâ
Lugat-i Ahteri-i cedid – Ahteri, MuStafa ibn Şemseddin, d. 1578, Istanbul [18–]
Mirat ül-lugat – Esad Efendi, Meḥmed, 1685-1753, Istanbul Mekteb-i Sanayi [1876]
Sanat kamusu – Arseven, Celâl Esad, 1876-1972, Istanbu, Matbaah Amireh-i [1921?]
Yeni Resmli Türkce Kamus – İstanbul Yeni Sark Kütübhanesi [1901?] 2. tab
Lehçe-i Osmani – Aḥmad Vafi Paşa, 1819-1890 – Dersaadet Mehmed Beg Matbaasi [1888]
Lisan-i Osmani – Bolayır, Ali Ekrem, 1867-1937, Istanbul Zarafet Matbaasi [1914]
Lugat-i Şemseddin – Şemseddin, Meḥmed, İstanbul Cemal Efendi Matbaasi [1889]
Lugat min zubdet il-lehce – Ḥasan Efendi, Istanbul Riza Efendi matbaasi 1870-71
Lugat-i ilmiye ve fenniye – Yaziksiz, Necib ASim, 1861-1935, Dersaadet Matbaa-i Amire [1890] 1. tab
Musavver kamus-i Sadi – Said, Kemalpaşazade, 1848-1921, Istanbul Matbaa-i Amire [1918]
Kamûs-ı Türkî, Şemseddin Sami, İkdam Matbaası, Dersaadet – H.1317
Lugat-i Van kuli – Cevheri, Kostantiniye Dar üt-tibaat ül-Amire [1802-3]
TDK Yeni Tarama Sözlüğü Düzenleyen – Cem Dilçin, Ankara 1983
Osmanlıca – Rumca Sözlük, Panagiotides, I. P; Georgiades, Konstantinoupolei 1897
