Osmanzade Taib’in Hadikatü’l Vüzera adlı eserinin zeyli olan Ahmed Rıfat’ın Verdü’l-hadâik’ adlı eserine zeyl olarak kaleme alınmış “Son Sadrazamlar“ın esas ismi Kemalü’s-sudur’dur. Mehmed Emin Ali PaÅŸa (1814-1871) ile baÅŸlayıp Salih Hulusi PaÅŸa (1864-1939) ile biten eserde Osmanlı Devleti’nin son 37 sadrazamının hal tercümesi (biyografisi) yer almaktadır. “Son Sadrazamlar”, bir hal tercümesi kitabı olmakla beraber, bir çok yerde siyasi olaylar, devrin fikri ve kültürel yapısı, zaman zaman da edebi ürünler ağırlık kazanmaktadır. Ä°lk baskısı Maarif Vekaleti’nce 14 fasikül olarak yapılmıştır. Ä°bnülemin merhum pek çok önemli memuriyette bulunduÄŸu ve tarihin hararetli bir dönemine bizzat ÅŸahit olduÄŸu için eserinde diÄŸer kaynaklarda rastlanamayacak son derece önemli bilgiler verir. Her yönüyle orjinal ve kaynak bir eserdir.
“Tezkerecilik geleneÄŸinin son güçlü temsilcisi Ä°bnülemin Mahmut Kemal Ä°nal (1870-1957) Yusuf Kâmil PaÅŸa’nın mühürdarlarından Emin PaÅŸa’nın oÄŸludur. YetiÅŸtiÄŸi çevre, aldığı vazifeler, münasebette olduÄŸu kiÅŸiler, yer aldığı müesseseler ve kendine has ilgi alanları…. Bu etkenler ortaya koyduÄŸu eserlerin malzemesini oluÅŸturmuÅŸtur. Bu malzeme içinde arÅŸiv vesikası, otobiyografiler, hatıratlar, dedikodular, mizah ve hiciv yanyana iç içe yer almaktadır. Hiç şüphe yok ki bütün bu malzemeye canlılık kazandıran Ä°bnülemin’in kendine has üslûbu ve deÄŸerlendirme tarzıdır.”
[download id=”305″]
[download id=”306″]
[download id=”307″]
[download id=”308″]