Kamusu'l – A'lam – Şemseddin Sâmî (Demo)

Kamusu’l – A’lam, umumi bir tarih, coğrafya ve meşhur adamlar ansiklopedisi olup bilhassa İslam ve doğuya ait çok sayıda madde içerir. Eser, Bouillet’nin “ Dictionna universel d’historie et de geographie” örnek alınarak hazırlanmıştır. Doğu ve Batı’ya dair bir lugat olduğundan içinde tarihi, dini ve ilmi, ıstilah ve tabirler yer almaz. (Şemseddin Sami ayrıca böyle tabir ve istilahları ihtiva edecek bir kamus’da yazmayı düşünmüşse de ömrü vefâ etmemiştir.)

Kamusu'l Alam iç Kapak — Kamusu’l Alam C.1 iç Kapak

Kaynakları arasında pek çok batı eseri de bulunmakla birlikte yazar, İslam sahası dışındaki çoğu maddeleri satır satır tercüme ve iktibas ile Bouillet’nin eserinden nakleder. Fakat Şehseddin Sami’nin eserinin alalade bir nakilden ibaret olmadığı Bouillet’in eserine nazaran oldukça büyük hacimli olmasından (6 cilt 4830 s. ) anlaşılabilir. Burada bir yandan Türk okuyucusunu alakadar etmeyecek maddeleri atarak diğer yandan bazı maddeleri genişletmiştir. Mesela 9 satır olan “Anadolu” maddesini 11 satırdan 4 sayfaya çıkarmış, hiç bulunmayan “Turâniye” maddesini ilave ettiği görülür.

Bibliyografya:

Ömer Faruk Akün, “Şemseddin Sami”, Meb İA., c.11, Esk.2001, s.411-417

Örnek mahiyetinde 1. ciltten iktibas:
Apollo: İskenderiye Yahudilerinden olup, miladın 54 tarihinde hazreti İsa’ya iman getirerek, Ayaslug ve Korint şehirlerinde müşarünileyhin nübüvvetini tasdik yolunda icra vaaz ve nasihat ile büyük bir şöhret kazanmıştır.