Osmanoğulları denen yüce hanedanın bir geleneği vardır. Padişah veya şehzade bir Osman oğlu tahtından indirildi veya öldürüldü yahut hakaret gördü ise onun intikamını almak ailenin başı olan padişaha aittir. Bunun hiçbir istisnası yoktur. Eski hükümdarların gördüğü zarar veya kötülük yeni hükümdarın lehine olup onu tahta çıkartmış olabilir. Bu hal durumda herhangi bir değişiklik yapmaz, gene yeni hükümdar eskisine zarar verenlerin canına okumaya onları yok etmeye mecburdur. Türk hakanlık geleneği budur. Bunu yapmayanın hakanlık sıfatında eksiklik vardır tahtını dolduramamış demektir. Türkü temsil etmeye liyakatinden şüphe edilir. Hunlardan Tabgaçlara, Avarlara, Göktürklere, Uygurlara, Karahanlılara, Selçukoğullarına ve onlardan Osmanoğluları’na geçen gelenek budur. Hanedanın yazılı olmayan anayasasının bir maddesidir. İşte Osmanlı tarihinden birkaç misal:
8 Mayıs 1410 da Yıldırım Bayezid’in büyük oÄŸlu I. Süleyman üzerine yürüyen kardeÅŸi Musa çelebiden kaçarken Edirne – Ä°stanbul yolunda köylüler tarafından yeni padiÅŸah Musa çelebiye kolaylık olsun diye öldürüldü. Tahta geçen Musa çelebi aÄŸabeyinin öldürülmesi iÅŸine uzaktan yakından karışanları boÄŸdurttu.
17 Mart 1513’te yeni tahta çıkan kardeşi Yavuz’dan, canını kurtarmak için ağabeyi Korkut Han Mısır’a kaçmak üzere iken yeri Antalya’da Türkmenler tarafından ihbar edilip yakalattırıldı ve Yavuz tarafından idam edildi. Gene Yavuz ağabeyini ihbar eden 15 Türkmen’i derhal öldürttü.
20 Mayıs 1622 de genç denen 2. sultan Osman asi kapıkulları tarafından şehit edildi. Kardeşi 4. Murad tahta çocuk olarak ve niyabet altında geçti. Büyüyüp niyabetten kurtulunca ağabeyinin ölümüyle yalnız ilgili olanları değil ağabeyinin ölümüne sebep olan zihniyeti de imha etti bu yolda öldürttüklerinin sayısı yüzleri bulmaktadır.
18 Ağustos 1648 de Sultan İbrahim Han öldürüldü. Yerine geçirilen oğlu 4. Mehmed 6,5 yaşında idi. Henüz doğru dürüst okuyup yazma bilmiyordu. Babasının tahtan indirilmesiyle uzaktan yakından ilgili olan her şahsın adını emrindeki bir Enderun subayına gizlice bir deftere yazdırttı. Yıllar geçip büyüyünce bu isimleri unutacağından korkuyordu 15 yaşında niyabetten kurtulunca deftere yazdırdığı bütün isimleri bulup katletti.
22 Ağustos 1703 Edirne vakası denen ihtilal ile 2. sultan Mustafa tahtan indirildi. Hayatına dokunulmadı. Yerine kardeşi 3. sultan Ahmet tahta çıkarıldı. 3. Ahmet bir yıl geçmeden ağabeyini tahtan indirenlerin hepsinin kaydını gördü.
1 Ekim 1730 Patrona ihtilalinde bu defa III. Ahmet tahttan indirildi. Hayatına dokunulmadı hiçbir hakaret görmedi daha yıllarca yaşayıp eceli ile öldü. Yerine ağabeyi II. Mustafa’nın büyük oğlu I. Sultan Mahmud çıkarıldı. Sultan Mahmud kendisini tahtta çıkarmak için, amcasını tahtından indirenleri bir yıl bile geçmeden tamamen yok etti.
28 Temmuz 1808’de bir yıl önce tahttan indirilmiş olan III. Selim amcazadesi IV. Mustafa’nın verdiği emirle öldürüldü. Olay IV. Mustafa’nın kardeşi II. Mahmud’un tahta çıkmasını temin etti. II.  Mahmud amcazadesi III. Selim’in ölümüyle uzaktan yakından ilgili bin kadar şahsı derhal öldürttü. Bunların içerisinde bir saray cariyesi de vardı. Osmanlı düzeninde kadınlar idam edilmediği için, Bu kadın sandala konarak Marmara açıklarında kement ile boğulduktan sonra ayağına taş bağlanarak denize atıldı.
Yine 1876 yılında Sultan Abdülaziz bir ihtilal ile tahtan indirildi ve aynı kişilerce düzenlenen hunhar bir cinayet ile şehit edildi. Yerine geçen V. Murat’ın cinayetin vahametiyle hepten şuuru bozuldu, tecennün etti.  Bunun üzerine aynı tarihte Osmanlı tahtına Sultan II. Abdülhamid oturdu. Öncelikle amcasının katillerini ve durumlarını tespit etti. e sonra Tanzimat ilkelerini hiç bozmadan kurdurttuğu yıldız mahkemelerinde dâhiyane şekilde bu kişileri yargılattı ve cezasını infaz ettirdi.
Yılmaz Öztuna, Bir Darbenin Anatomisi, Bky , ist,2003
